mieć za sobą
  • imię dziecka urodzonego za granicą
    17.04.2003
    17.04.2003
    Czy dziecko urodzone za granicą i tam zarejestrowane pod imieniem pisanym z myślnikiem, np. Caroll-Ann, może być pod takim imieniem zarejestrowane w Polsce (jest narodowości polskiej)?
  • Na sam początek i za dziecka 

    14.02.2021
    14.02.2021

    Dzień dobry,

    Czy poprawne są sformułowania: na sam początek oraz za dzieckaW mojej pracy pisemnej zostały one zaznaczone jako błędy, chciałabym więc lepiej zrozumieć, czemu. Miałam wrażenie, że słyszałam już wcześniej takie zwroty i nie budziły one u mnie żadnych zastrzeżeń.

    Pozdrawiam.

  • odpłacić pięknym za nadobne
    5.06.2006
    5.06.2006
    Jakie jest etymologiczne pochodzenie zwrotu odpłacić pięknym za nadobne? Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Osoba odpowiedzialna za kontakty
    31.01.2016
    31.01.2016
    Kłaniam się!
    Jakie jest w języku polskim najbardziej adekwatne określenia stanowiska, które można określić mianem łącznika (w ogólnym znaczeniu, a nie wyłącznie żołnierskim czy piłkarskim), w pewien sposób harmonizującego działalność dwóch urzędów, instytucji, biur? Przykładowo: łącznik samorządu z biblioteką, łącznik (fundacji) z ministerstwem itd.
  • po wyjściu za szkoły…
    14.10.2015
    14.10.2015
    Mam problem z rzeczownikami odczasownikowymi. Czy zawsze powinny odnosić się do podmiotu zdania? Nie ma raczej wątpliwości, że zdania typu „Po wyjściu ze szkoły przyjechał autobus” są niepoprawne, można więc tak samo traktować zdania w rodzaju „Po kliknięciu przycisku pokaże się animacja”. Co jednak w przypadku, gdy podmiot nie jest wyraźnie zaznaczony (semantycznie), na przykład „Po kliknięciu przycisku następuje powrót do strony głównej” albo „Po kliknięciu przycisku nic się nie dzieje”?
  • uznać kogoś za winnego czego winnym?
    27.06.2013
    27.06.2013
    Szanowni Eksperci,
    czy można oprócz oczywiście poprawnego sformułowania „Oskarżony został uznany za winnego przestępstwa” używać zamiennie zwrotu „Oskarżony został uznany winnym przestępstwa”, czy też jest on niedopuszczalny?
    Z wyrazami szacunku,
    Joanna Kowalska
  • Konia! Królestwo za konia!
    22.11.2014
    22.11.2014
    W jakim przypadku jest napisany wyraz konia?
  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • się
    26.05.2003
    26.05.2003
    Szanowni Państwo!
    Pytanie dotyczy pewnej konstrukcji z się, która w pewnych otoczeniach jest rusycyzmem. Chciałbym spytać – w których. Wiem, że po czasowniku, ale nie zawsze. Jak jest w takim przykładzie: „Magnetowid się włącza, gdy zostanie wczesniej zaprogramowany”? Czy się należy umieścić tu bezwarunkowo przed czasownikiem? Byłbym jednak niezmiernie wdzięczny za informacje ogólniejszej natury.
    Pozdrawiam
    Wielbiciel Poradni
  • się
    24.02.2003
    24.02.2003
    Szanowni Państwo!
    Proszę o odpowiedź na pytanie, czy w następującym zdaniu (i w ogóle) się może być gdzie indziej niż obok „swojego” czasownika: „Problem leży gdzie indziej, niż się pani wydaje”.
    Dziękuję za odpowiedź.
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego